“Het geloof voor mij is vooral een manier van leven. Niet alleen op zondag in de kerk, maar in je dagelijkse doen en laten, keuzes maken die passen bij wat God van ons vraagt.” Henrike Pruijs, getrouwd en moeder van drie kinderen in de leeftijd 2, 5 en 8 jaar is ‘onze’ tolk Nederlandse gebarentaal. Samen met Deborah Meijer vertolkt zij de landelijke diensten van de serie ‘Ere zij God’.

De route
“Tijdens een opleiding die ik volgde kreeg ik een dove klasgenoot. Daardoor kwam er ook elke dag een tolk in de klas. Na een gesprek met een van de tolken ontdekte ik wat het werk nog meer inhield. Mooi, leuk en uitdagend werk op verschillende locaties en met verschillende klanten en heel diverse situaties. Die tolk adviseerde me om eens op de opleiding te gaan kijken. En na zes jaar kon ik haar mijn collega noemen. Vanaf 2009 ben ik tolk Nederlandse gebarentaal en dit werk doe ik met veel plezier”, zegt Henrike. “De enige route is het volgen van de tolkenopleiding aan de HU in Utrecht. En je moet flexibel zijn. Dat wordt op verschillende manieren van je gevraagd. In je werktijden, de locaties waar je komt en uiteraard alle verschillende mensen met wie je samenwerkt. Zowel de dove mensen van verschillende leeftijden en niveaus als leerkrachten, directeuren, artsen begrafenisondernemers, predikanten en ga door maar door. Het is dus ook belangrijk dat je sociaal ingesteld bent en graag samenwerkt.”

Nadat Henrike in de zomer door haar collega gevraagd werd om een aantal landelijke kerkdiensten te tolken voor de zomerserie van LPB media, kwam ze met onze organisatie in contact. Ze vond het een mooi initiatief en wilde daar graag aan meewerken. “Dezelfde collega vroeg me om de diensten van het project Ere zij God weer te verdelen. En dat wilde ik graag”, zegt ze. “Het leukste wat ik ooit gedaan heb was een concert voor verstandelijk beperkte mensen in een afgeladen jaarbeurs. Het was heel indrukwekkend en de sfeer die ontstaat als je met duizenden mensen Hollandse liedjes meezingt was geweldig!”

Onderdeel van hoogte en dieptepunten
Henrike is lid van een gemeente maar is weinig aanwezig door de diensten die zij in andere gemeenten tolkt. “Dat maakt ook dat ik me minder verbonden voel met deze gemeente. Voor mijn werk maak ik kennis met veel verschillende stromingen van de protestantse kerk. Er zijn zoveel raakvlakken en we hebben elkaar als Christen zo nodig dat ik het wel moeilijk vind om te zien dat er nog gemeenten zijn die niet over hun eigen kerkmuren heen kunnen en/of willen kijken. En inhoudelijk heb ik met name het afgelopen jaar ervaren dat kerk en gemeente-zijn heel goed werkt als je elkaar wekelijks ontmoet maar veranderd als je elkaar minder ziet”, vindt Henrike. “Het minst leuke vind ik nu dan ook een onderwijs opdracht via teams. Je hebt weinig tot geen contact, en het is vaak lastig om alle studenten te verstaan. En ik vind het moeilijk als een samenwerking niet tot stand komt. Soms kom ik met mensen in een situatie die niet helemaal snappen wat ik kom doen en me niet de ruimte of de voorbereiding willen geven die ik nodig heb om de kwaliteit van mijn vertalingen te kunnen verhogen. Dan doe ik uiteraard wel mijn best maar dan blijft nog wel eens hangen dat het beter had gekund. Het moeilijkste was dan ook een bijscholing voor maag-lever-darm artsen. Ik was blij dat de arts voor wie ik tolkte, zelf goed wist waar het over ging!”, lacht Henrike. Haar mooiste opdracht was het tolken op de bruiloft van lieve vrienden. Het geeft Henrike vooral voldoening als het allemaal lukt. “Soms is het heel pittig om alles wat van je gevraagd wordt in één opdracht te laten samenvallen”, zegt ze. Maar ook als zij mag tolken op momenten die belangrijk zijn voor haar klant, of dit nu hoogtepunten of dieptepunten zijn zoals een bruiloft of een uitvaart. Daarom is de opdracht waar zij het meest voldaan van thuiskomt een uitvaart: “Dat je op zo’n belangrijk en emotioneel moment van een familie zo dichtbij bent en onderdeel bent van het laatste afscheid van hun dierbare raakt me elke keer.”

Gewone mensen verbinden
Henrike geeft iedereen graag deze boodschap mee: “Dove mensen zijn hele gewone mensen. Dat klinkt misschien logisch maar de benadering naar dove mensen toe is niet altijd passend. Spreek hen gewoon aan en heb eens een praatje over de gewone dingen van de dag, zoals je dat met ieder willekeurig persoon zou doen. De meesten die ik ken kunnen heel goed liplezen en een één-op-één gesprek prima voeren en volgen.” Ze vertelt over een moment tijdens haar werk op een basisschool en lacht: “In de pauze hoor ik een paar kinderen met elkaar praten over mij en wat ik deed. Toen ik daarop reageerde keken ze me stomverbaasd aan! “Kun jij ook horen??!”

Henrike las onlangs een uitspraak van een psycholoog die zei: “We hebben de illusie gekregen dat, de dopamineshots die we krijgen van commerciële activiteiten, de betekenis is van kerst. Oorspronkelijk was December de maand om je naar binnen te keren, zoals de natuur dat ook doet. Op deze manier kun je werken aan de verbinding met je gezin en je naasten.” Deze uitspraak geeft ze graag aan ons mee en ze zegt erbij: “Ik wens dat alle gezinnen en hun naasten toe. Met de huidige maatregelen wordt dat ons extra makkelijk gemaakt: Neem de tijd voor en met elkaar en maak zo deze periode tot een waardevolle tijd!”

Henrike Pruijs Tolk, Nederlandse Gebarentaal